(Báo An Giang) Thoại Sơn là một trong những điểm du lịch gắn liền với tên tuổi Thoại Ngọc Hầu và dòng kênh Thoại Hà, một trong những công trình được lưu danh lịch sử thời khai khẩn đất phương Nam. Hàng năm, vào ngày lễ hội văn hóa của huyện,
đông đảo du khách từ nhiều nơi đã tụ hội về đây để dâng hương chiêm bái và vui chơi, thưởng ngoạn phong cảnh, trong đó không bao giờ vắng mặt hậu duệ của Thoại Ngọc Hầu và chính quyền huyện Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng, quê hương của ông. Với Khu du lịch Lòng Hồ có khung cảnh thiên nhiên đẹp cùng nhiều di tích được khai quật từ thành cổ Óc Eo, Thoại Sơn trở thành nơi luôn có sức hấp dẫn lớn đối với du khách lẫn những nhà khoa học. Nhiều năm qua, các nhà khảo cổ học đã dành bao công sức để khám phá, nghiên cứu và tái hiện nền văn minh cổ đại thuộc Vương Quốc Phù Nam. Và, trong gần hai thập niên qua, khi nền du lịch An Giang bắt đầu khởi sắc, những người làm du lịch cũng sớm nhận ra đây là một vùng đất giàu tiềm năng để phát triển ngành Du lịch, nhất là loại hình du lịch nghỉ dưỡng kết hợp tâm linh.
Nằm ngay trong lòng thị trấn Núi Sập, Khu du lịch Lòng hồ vẫn giữ gần như nguyên vẹn vẻ mộc mạc với ngọn núi đá vôi cổ kính và những hồ nước trong xanh lăn tăn gợn sóng rất đỗi nên thơ. Các hồ nước thông nhau và được người dân kể về truyền thuyết đem một quả dưa hấu bỏ vào khe núi ở lòng hồ, nó sẽ trôi ra tận biển Hà Tiên. Có thể vì truyền thuyết này mà ngày nay trên một triền đá dưới chân tượng Thoại Ngọc Hầu, người ta đã dựng nên hình ảnh vợ chồng Mai An Tiêm đang chăm sóc ruộng dưa hấu của mình.
Hồ Ông Thoại hay hồ số 1 là hồ lớn nhất, đã được đầu tư, tôn tạo làm cho cảnh quan càng trở nên tươi đẹp. Những chiếc cầu vãn cảnh nối liền những mỏm đá rời rạc giúp cho du khách có thể đi bộ vòng chân núi, thưởng ngoạn phong cảnh hữu tình và tham gia các trò chơi dưới nước như đi thuyền rồng, thiên nga. Tại đây còn có một tranh thư pháp được xác lập kỷ lục Việt Nam. Nhưng điều đặc biệt nhất ở hồ Ông Thoại là đàn cá tra màu hường và 6 con cá vồ cờ – loài cá đặc biệt quý hiếm có tên trong sách đỏ – đang sinh sống. Đàn cá vồ cờ sống ẩn sâu dưới đáy hồ, nơi có nhiệt độ lạnh và hiếm khi nổi lên mặt hồ. Trong năm, chỉ một đôi lần cá vồ cờ nổi lên mặt nước, thường vào thời điểm thanh vắng, khí trời thật se lạnh. Khi ấy, chúng giương cờ tung tăng khắp mặt hồ, tạo nên một sự kiện kỳ thú, lạ lùng mà bất cứ ai một lần được chiêm ngưỡng sẽ không thể nào quên.
Chùa Linh Sơn (Linh Sơn cổ tự) nằm ở phía Bắc chân núi Ba Thê, là nơi có tượng Phật 4 tay, bằng đá đen (sa thạch) được tìm thấy từ di chỉ Óc Eo và cho đến nay nhiều người vẫn tin rằng có cùng niên đại với tượng Bà Chúa Xứ núi Sam. Những truyền thuyết tìm thấy pho tượng cũng tương tự nên nhân dân rất sùng bái. Hai bên pho tượng còn có hai tấm bia đá, một trong số hai tấm này vẫn còn lưu giữ những chữ khắc chạm rõ nét, được cho là chữ Phạn. Pho tượng và hai tấm bia đá cũng được công nhận kỷ lục Việt Nam về niên đại cổ xưa nhất.
Trên núi Ba Thê còn có vết chân khổng lồ mà nhân dân tín ngưỡng gọi là Bàn chân tiên, cùng một tảng đá lớn hình thanh đao được mệnh danh là Thạch Đại Đao. Tương truyền, sau khi xảy ra một trận cuồng phong sấm sét, đá vỡ ra lộ hình một thanh đao lớn. Về sau, người ta đã xây một tháp để bảo vệ thanh đao khỏi mưa nắng và tạo điều kiện cho nhân dân tới chiêm ngưỡng. Tại núi này, còn có một công trình vừa được xây cất dựa theo tín ngưỡng phồn thực của văn hóa Phù Nam với mô hình linga để trưng bày các cổ vật khai quật từ di chỉ Óc Eo. Mô hình này hiện nay được công nhận là mô hình linga lớn nhất Việt Nam.
Ngoài những di tích, danh thắng kể trên, Thoại Sơn vẫn còn rất nhiều nơi đáng được đưa vào chương trình tham quan của các tour du lịch. Chẳng hạn như cây dầu bốn nhánh khổng lồ đứng chụm vào nhau trên núi Ba Thê. Khu Đá Nổi, điểm du lịch mới thuộc xã Phú Thuận, hay thắng cảnh lạ với những hòn đá xếp chồng kỳ dị trên núi Chóc xã Vọng Đông… Hoặc cây mai vàng cổ nhất Việt Nam vừa được ghi tên vào sách kỷ lục đầu năm 2010…
Trong nỗ lực để tạo ra những nét mới hấp dẫn du khách đến với Thoại Sơn, địa phương đang nỗ lực để hoàn chỉnh cảnh quan các khu lòng hồ. Hiện khu lòng hồ số 2 đã được đầu tư cơ sở hạ tầng như điện chiếu sáng và sinh hoạt, lối đi nội bộ và hàng rào bảo vệ cùng đường thủy xuyên núi. Tại đây có hai lối đi thuyền xuyên núi với một nhánh có chiều dài 200m và một nhánh có chiều dài 100m để đưa vào phục vụ du khách. Huyện cũng sẽ tiếp tục đầu tư khu lòng hồ số 3 để đến năm 2012, tất cả các khu lòng hồ sẽ nối giáp với nhau và tạo nên một quần thể du lịch đặc trưng của Thoại Sơn – An Giang.